کمیابترین سنگهای جهان
تاریخ انتشار: ۱۵ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۷۲۱۱۱
به گزارش سرویس وبگردی خبرگزاری صدا وسیما به ندرت پیش می آید فردی، تکهای کوارتز ببیند و محو زیبایی و گیرایی آن نشود؛ اما شاید کمتر کسی بداند که کوارتز رایجترین کانی روی کره زمین است؛ حالا این سوال مطرح میشود که کمیابترین و نادرترین ماده معدنی دنیا چیست؟
طبق گزارش انجمن زمینشناسی ایالات متحده آمریکا، مواد معدنی، عناصر یا ترکیباتی طبیعی و البته غیرآلی هستند؛ بدین معنی که در ترکیباتشان کربن یافت نمیشود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نایابترین ماده معدنی دنیا
نایابترین ماده معدنی در دنیا، کیاوتویت (kyawthuite) نام دارد؛ کریستالی که در منطقه موگوک در میانمار یافت میشود. این ماده معدنی در پایگاه دادههای مواد معدنی Caltech اینگونه توصیف شده: "یک سنگ جواهر نارنجی رنگ کوچک (۱.۶۱ قیراطی) " و انجمن بینالمللی کانیشناسی هم این ماده را در سال ۲۰۱۵ به رسمیت شناخته است که البته اطلاعات کمی در مورد کیاوتویت وجود دارد.
دومین ماده معدنی نادر دنیا چیست؟
پینایت! مادهای که بهصورت کریستالهای ششضلعی و به رنگ قرمز تیره است و البته در معدود مواردی به رنگ صورتی نیز دیده میشود. البته این روزها، این ماده بیشتر و سادهتر از گذشته یافت میشود، ولی همچنان مادهای نادر به شمار میآید و ساختار شیمیاییاش به نحوی است که آن را تبدیل به یک معمای علمی کرده است.
جرج راسمن، پروفسور کانیشناسی در CalTech که از دهه ۱۹۸۰ برروی پینیت تحقیق میکند و اطلاعات گستردهای درباره تمام نمونههای یافته شده پینایت دارد و همه آنها را با بهرهگیری از میکروسکوپ بررسی کرده، در این رابطه گفته: «در سال ۱۹۵۲، آرتور پین، کلکسیونر و فروشنده جواهرات در انگلیس، دو کریستال زرشکیرنگ در میانمار به دست آورد.»
آقای پین فکر میکرده که این کریستالها یاقوت هستند؛ چرا که میانمار به داشتن یاقوت شهرتی جهانی دارد؛ ولی گویا آنچه او در میانمار یافته بود، چیزی نادرتر از یاقوت بوده.
نام پینایت از نامخانوادگی آرتور پین گرفته شده و معمولا همراه با یاقوت و دیگر سنگهای قیمتی کشف و استخراج میشود. طبق گفته راسمن، از همین رو، پین تصور کرده که این کریستالها یاقوت هستند و در سال ۱۹۵۴ آنها را برای تحقیقات بیشتر به موزه بریتانیا اهدا کرده.
یکی دیگر از نمونههای پینیت در سال ۱۹۷۹ در میانمار کشف شد و تا سال ۲۰۰۱، این سه کریستال، تنها نمونههای شناخته شده از پینیت در سراسر دنیا بودند.
اولین نمونه یافته شده از کریستال پینایت، بعدها پروفسور راسمن آنالیز کرد. تحقیقات اخیر او درباره این ماده معدنی درسال ۲۰۱۸ در مجله Mineralogical منتشر شد که در بخشی از آن میخوانیم: «من تحقیقاتی را بر روی اولین نمونه پینایت انجام دادم. نتیجه این تحقیق عملا تبدیل به معیاری شد که برپایه آن، اکتشافات آتی درباره پینایت تائید شد.»
معمای رنگ پینایت در چیست؟
راسمن در تحقیق خود با استفاده از طیفسنج مادون قرمز، این ماده معدنی را در معرض تابش مادون قرمز قرار داد و برپایه نحوه جذب، بازتاب و ساطع کردن اشعه مادون قرمز، عناصری که پینایت را تشکیل دادهاند تشخیص داد.
او با این طیفسنج، از لیزر برای پراکندگی نور مرئی، مادون قرمز یا فرابنفش بهره برد و بدین ترتیب با ارتعاشهای منحصر به فرد مولکولهای پینایت، توانست آنها را شناسایی کند.
راسمن در عین حال دریافت که دانشمندان موزه بریتانیا در تشخیص ترکیب شیمیایی این ماده اشتباه کرده بودند. آنها گرچه بهدرستی عناصر آلومینیوم، بور، کلسیم و اکسیژن را در پینایت تشخیص داده بودند، ولی عنصر زیرکونیوم را در این ماده ندیده بودند.
نکته دیگری که راسمن متوجه آن شد، مادهای بود که باعث قرمز رنگ شدن پینایت میشود؛ او مقادیری از وانادیوم و کرومیوم را در پینیت مشاهده کرد که باعث میشوند تا این ماده به طرز عجیبی شبیه به یاقوت به نظر برسد.
چرا پینایت مادهای نادر است؟
اول به این دلیل که تنها در میانمار یافت میشود؛ ولی دلیل اصلی در ساختارش نهفته است؛ پینیت یک کریستال بورات است؛ یعنی حاوی عنصر بور است و در عین حال در آن عنصر زیرکونیوم نیز وجود دارد. نکته جالب توجه اینجاست که پیوند بور با زیرکونیوم، بسیار دشوار است و در حقیقت پینیت تنها ماده معدنی در طبیعت است که در آن این دو ماده با هم پیوند خوردهاند و دلیل آن هم هنوز مشخص نیست.
به گفته راسمن تا پیش از این هرگز دو عنصر زیرکونیوم و بور در حجم قابل توجه در کنار هم در یک ماده دیده نشده بودند. در عین حال به نظر میرسد که این عناصر در کنار هم در مقایسه با دیگر عناصری که میتوانند با آنها پیوند برقرار کنند، آنقدرها پایدار نیستند.
راسمن در این باره ادامه داد: «تا جایی که من میدانم، تاکنون کسی بهصورت جدی برروی این موضوع که چه باعث تشکیل پینیت شده، تحقیقی انجام نداده و هیچ تحقیقی آزمایشگاهی دراین رابطه نیافتهام.»
چرا میانمار؟
صحبتهای راسمن دراین باره که چرا پینایت و بسیاری از سنگهای ارزشمند دیگر مثل کیاوتویت در میانمار یافت شدهاند در نوع خود جالب توجه است.
۱۸۰ میلیون سال پیش و زمانی که ابرقاره گوندوانا در حال تفکیک بود، منطقه هند کنونی به سمت شمال حرکت کرد و به جنوب آسیای فعلی برخورد کرد. فشار و گرمای این برخورد، گنجینهای از این سنگها را تشکیل داد که بسیاری از آنها حالا سنگهایی قیمتی هستند. او براین باور است که بور موجود در پینایت و دیگر موادمعدنی حاوی بور، احتمالا از دریاهای کمعمق در اطراف توده این خشکی تازه تشکیل شده آمدهاند.
در طول این سالها، افراد زیادی کریستالهای فراوانی که به نظرشان پینایت میرسید را برای راسمن ارسال کردهاند. برخی از این کریستالها، برای دههها از معرض دید عموم پنهان بودند و معمولا در کیسههای سنگهای قیمتی یا در دست دلالان و کلکسیونرهایی که آنها را به اشتباه شناسایی کرده بودند، پنهان شده بودند.
پینایت ماده مناسبی در ساخت جواهرات لوکس و شیک به شمار میرود و جزو مواد نادر است و به گفته راسمن ارزش هر قیراط آن حدود ۶۰ هزار دلار است. البته تعیین قیمت این ماده نسبی است، ولی هرچه پینیت کم ایرادتر باشد، ارزش بالاتری خواهد داشت.
دلهرهها درباره استخراج معادن در میانمار
این روزها نگرانیهای اخلاقی زیادی درباره استخراج معادن در میانمار که بهعنوان دنیای عظیمی از سنگهای قیمتی و حتی نمونههایی از جانوران کوچک ماقبل تاریخ که در کهرباها به دام افتادهاند، وجود دارد.
دیدهبان حقوق بشر، اخیرا به موارد نقض حقوق بشر از سوی دولت نظامی میانمار که منافع زیادی از استخراج معدن میبرد، توجه ویژهای دارد. به نظر میرسد که در بسیاری از موارد، این استخراجها در معادن ناایمن و آلوده به بیماری انجام شده و کار اجباری و کار کودکان نیز از دیگر موارد نقض حقوق بشر در این راستا هستند.
از همین رو، برخی کمپانیهای جواهرسازی نیز به همین دلیل از خرید جواهرات استخراج شده از میانمار امتناع میکنند و برخی محققان حاضر به بررسی نمونههای ارسالی از میانمار نیستند.
این روزها استفاده از پینایت نسبت به قبل رواج بیشتری یافته و این ماده معدنی در مناطقی از میانمار از جمله وتلوو و ترینتاونگ بیش از پیش یافت میشود. بدین ترتیب اگر چه حالا پینایت، کمیابترین ماده معدنی دنیا نیست، ولی هنوز هم یک جواهر کمیاب و واقعی به شمار میرود.
منبع : خبرآنلاین
منبع: خبرگزاری صدا و سیما
کلیدواژه: میانمار یافت ترین ماده معدنی ماده معدنی ماده معدنی یافت می شود کریستال ها مادون قرمز ماده ای سنگ ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.iribnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری صدا و سیما» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۷۲۱۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۱۰ معدن راکد استان اردبیل احیا میشود
مسعود ایرانی گفت: مزایده عمومی ۳۶۶ محدوده و واحد معدنی استان در مرحله بازگشایی پاکت و سپری کردن روند قانونی واگذاری به متقاضیان واجد شرایط در راستای برنامههای امسال ادارهکل صمت مبنی بر تعیین تکلیف معدنهای راکد است.
مدیرکل صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل با اشاره به فعالسازی ۱۳ معدن راکد استان اردبیل در سال گذشته بیان کرد: تعیین تکلیف ۲۷ معدن غیرفعال در کنار احیای ۱۰ واحد معدنی و معرفی ۲ بسته سرمایهگذاری جزو اولویتهای ادارهکل صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل در سال ۱۴۰۳ است.
او با تاکید بر لزوم استفاده حداکثری از ظرفیتهای معدنی در راستای توسعه اقتصادی و اشتغالزایی افزود: محدودههای مزایدهای فاقد متقاضی نیز بر اساس ماده ۸۳ قانون معادن واگذار و برای فعالسازی دوباره آنها اقدام لازم انجام خواهد شد.
مدیر اجرایی طرح احیای معادن کوچک مقیاس نیز در این نشست به وضعیت کلی واحدهای معدنی استان اردبیل اشاره کرد و گفت: بر اساس آمار ادارهکل صمت اردبیل، تعداد معدنهای این استان ۱۸۷ مورد است که ۱۰۰ واحد معدنی فعال، ۶۴ معدن غیرفعال و تعداد ۲۳ معدن نیز در مرحله تجهیز هستند.
عباس جرجانی با بیان اینکه بیشتر معدنهای استان اردبیل مربوط به مصالح ساختمانی است، افزود: چهار معدن آهن، یک معدن مس و ۱۰ معدن سنگهای تزیینی از مهمترین واحدهای معدنی این استان هستند.
او گفت: ۱۵ درصد از حقوق دولتی که از معدنها دریافت میشود باید بر اساس قانون بودجه به روستا یا آبادی که ماده معدنی از آنجا استخراج میگردد، اختصاص یابد و در بهبود وضعیت اجتماعی، فرهنگی و تکمیل زیرساختهای منطقه موثر باشد.
مدیر اجرایی طرح احیای معادن کوچک مقیاس همچنین افزود: انتظار میرود دستگاههای اجرایی که در اجرای پروژه نهضت ملی مسکن اردبیل نقش دارند، در راستای حمایت از واحدهای معدنی، پیمانکاران و مجریان را ملزم کنند که برای خرید مصالح تولیدکنندگان و معدنهای منطقه را در اولویت قرار دهند.
باشگاه خبرنگاران جوان اردبیل اردبیل